ΠΕΥΚΟ
( Pinus halepensis)
Το δέντρο που χαρίζει μέλι και ρετσίνι για ευζωία
Επιστημονική ονομασία
Pinus halepensis
Οικογένεια
Πευκοειδή (Pinaceae)
Κοινές ονομασίες
πεύκο το κοινό, πεύκη χαλέπια, πεύκο, πεύκη
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ
Η κάμπια του πεύκου ή αλλιώς πιτυοκάμπη τρώει κατά την ανάπτυξή της μεγάλες ποσότητες πευκοβελονών και προκαλεί έτσι σοβαρά προβλήματα στα πεύκα, ιδιαιτέρως τα νεαρά.
Επιβαρύνει επίσης την υγεία πολλών ανθρώπων και ζώων που είναι αλλεργικοί στα τριχίδια, τα οποία η πιτυοκάμπη διασπείρει σε τεράστιο αριθμό στο περιβάλλον, κάθε άνοιξη.
Μπορούμε εύκολα να καταπολεμήσουμε την κάμπια αυτή στον κήπο, στο πεζοδρόμιο και την πλατεία, με ψεκασμό με βιολογικά σκευάσματα (πχ βάκιλο Θουριγγίας) ή αφαιρώντας μέσα στο χειμώνα τα κουκούλια της και καίγοντάς τα έπειτα προσεκτικά.
Μύθος & Ιστορία
Στα ομηρικά έπη «πεύκαι» ονομάζονται τα πεδινά είδη των πεύκων και «πίτυες» τα ορεινά. Στην ελληνική μυθολογία η Πίτυς ήταν νύμφη, ερωτευμένη με τον Πάνα. Τη διεκδικούσε και ο Βορέας, ο οποίος τη ζήλευε σε τέτοιο βαθμό που την έριξε από ένα βράχο. Ο Πάνας τη μεταμόρφωσε σε πεύκο για να του αφιερωθεί οριστικά. Το πεύκο υπήρξε, επίσης, αγαπημένο φυτό του Ποσειδώνα, επειδή με την ξυλεία του ναυπηγούνταν πλοία.
Ένας, εξίσου, σκοτεινός μύθος για το πεύκο εμφανίζεται στις περιπέτειες του Θησέα. Κοντά στον Ισθμό της Κορίνθου είχε την ενέδρα του ο ληστής Σίνις ο Πιτυοκάμπτης, ο οποίος εκτελούσε τα θύματά του δένοντάς τα σε αντικριστά πεύκα, μέχρι που τον εξόντωσε ο Θησέας με τον ίδιο τρόπο.
Η αγάπη του πεύκου για τα παράλια μέρη αποτυπώθηκε και στα αρχαιοελληνικά τοπωνύμια. Για παράδειγμα, το νησί Σπέτσες ονομαζόνταν Πιτυούσα, ενώ το νησί Αγκίστρι, Πιτυόνησος.
Χρήσεις & Ιδιότητες
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα το ρετσίνι του πεύκου αρωματίζει και συντηρεί το κρασί το οποίο έχει το χαρακτηριστικό όνομα ρετσίνα. Αποστάζοντας τη ρητίνη αυτή παραλαμβάνουμε το κολοφώνιο που έχει πάρα πολλές βιοτεχνικές και βιομηχανικές εφαρμογές καθώς και το ακατέργαστο νέφτι.
Το πεύκο είναι πολύ σημαντικό για τη μελισσοκομία, καθώς μας δίνει το πευκόμελο που είναι το πρώτο σε ποσότητα μέλι που παράγεται στη χώρα μας, ενώ διαθέτει και σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες.
Γνωρίσματα
Το πεύκο είναι ένα αειθαλές, κωνοφόρο δέντρο που έχει για φύλλα του τις χαρακτηριστικές πευκοβελόνες. Ο φλοιός του είναι παχύς ενώ οι κώνοι του, τα γνωστά μας κουκουνάρια, φυτρώνουν πράσινοι και χρειάζονται δύο χρόνια μέχρι να ωριμάσουν και να πάρουν τη γνωστή καστανοκόκκινη απόχρωση. Οι κώνοι απελευθερώνουν τα σπέρματά τους μετά από μια δασική πυρκαγιά, γι’ αυτό και τα πευκοδάση αναγεννιούνται σχετικά εύκολα. Αρκετοί ερευνητές μάλιστα λένε ότι το οικοσύστημα με πεύκα «επιδιώκει» την πυρκαγιά ανά περιόδους ώστε να μπορεί να αναγεννηθεί και πάλι.
Βιότοπος
Το πεύκο το συναντά κανείς, κυριολεκτικά, παντού. Έχει προτιμήσεις προς τα χαμηλά υψόμετρα και τις ηλιόλουστες θέσεις, ενώ στις θερμότερες και ξηρότερες περιοχές της χώρας μας συχνά κυριαρχεί, σχηματίζοντας δάση. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στην ανομβρία, ευδοκιμεί έτσι ακόμα και σε βραχώδεις πλαγιές.