ΔΕΝΤΡΟΛΙΒΑΝΟ
Το δημοφιλές βότανο με το έντονο άρωμα
Επιστημονική ονομασία
Rosmarinus officinalis
Οικογένεια
Χειλανθή (Lamiaceae)
Κοινές ονομασίες
Αρισμαρί, Ροσμαρι, λιβανόδενδρο
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ
Το εκχύλισμα του δενδρολίβανου είναι πιο ευαίσθητο από των άλλων συγγενών φυτών που ανήκουν στην ίδια ομάδα (λεβάντα, φασκόμηλο). Παίζουν διάφοροι παράγοντες ρόλο στην ποιότητά του, όπως είναι οι συνθήκες άρδευσης, η συγκομιδή και η ξήρανση.
Το βάμμα από δενδρολίβανο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προσοχή ως θεραπεία για τον πονοκέφαλο, στους πόνους στα πόδια μαζί με νερό, ενώ με μάλαξη στους μύες προσφέρει ανακούφιση από τους αρθριτικούς πόνους. Μπορείτε να δοκιμάσετε μάλαξη στο τριχωτό της κεφαλής για μείωση της τριχόπτωσης. Εξάλλου, οι φαινόλες του δενδρολίβανου και η καμφορά -που χρησιμοποιείται συχνά στις θεραπείες της τριχόπτωσης- είναι κοινά παράγωγα από το ίδιο φυτό.
Μύθος & Ιστορία
Για το δενδρολίβανο υπάρχει ο μύθος ότι το έδωσε σαν δώρο στον άνθρωπο η θεά Αφροδίτη και γι’ αυτό θεωρούνταν ότι συμβολίζει την ομορφιά. Επίσης, ήταν γνωστό ως ελιξίριο της νεότητας και βοηθητικό για τη μνήμη. Υπάρχει καταγραφή ότι μαθητές φορούσαν στεφάνια από δενδρολίβανο για να μαθαίνουν καλύτερα και να αποστηθίζουν. Μια άλλη λαογραφική καταγραφή συνδέει το δενδρολίβανο με την Παναγία, η οποία ακούμπησε το μανδύα της επάνω στον θάμνο και τα λουλούδια του άλλαξαν χρώμα και έγιναν μπλε. Εξ ου και το όνομα rosemary ως παραφθορά του Rose of Mary (Ρόδο της Παναγίας).
Χρήσεις & Ιδιότητες
Το δενδρολίβανο είναι δημοφιλές βότανο στη μεσογειακή κουζίνα εξαιτίας του ιδιαίτερου και δυνατού αρώματος και χρησιμοποιείται ως άρτυμα σε κρέατα, πουλερικά, ψάρια, θαλασσινά και σάλτσες, με πιο γνωστή την παραδοσιακή σάλτσα σαβόρ.
Στη φυτοθεραπεία χρησιμοποιούνται τα φύλλα και τα ανθισμένα μέρη του. Είναι διεγερτικό και τονωτικό, πολύτιμο σε καταστάσεις σωματικής και πνευματικής υπερκόπωσης. Ακόμη, υπάρχει συσχέτιση του δενδρολίβανου με την ενίσχυση της προστασίας του κεντρικού νευρικού συστήματος και του αποδίδεται επίσης αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη και αντιβακτηριακή δράση.
Γνωρίσματα
Το δενδρολίβανο είναι ένας αρωματικός, αειθαλής, θάμνος με όρθια στελέχη που φτάνει σε ύψος έως και 1 μέτρο. Τα φύλλα του δενδρολίβανου είναι στενά γραμμοειδή, ακιδωτά, σκουροπράσινα και τα άνθη του μικρά λευκά ή κυανά και έχουν χαρακτηριστικά μεγάλους στήμονες, ενώ βρίσκονται κατά ομάδες. Το άρωμα του είναι χαρακτηριστικό και σε αρκετούς μοιάζει με αυτό του τσαγιού.
Βιότοπος
Το δενδρολίβανο είναι αρωματικό φυτό, πολύ ανθεκτικό σε χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες. Το συναντούμε στα νησιά του Αιγαίου και σε περιοχές της Ελλάδας με ηλιόλουστο, ξηροθερμικό περιβάλλον. Επίσης, το βρίσκουμε σε βραχώδη, ξερά, χαλικώδη, ασβεστολιθικά και καλά στραγγιζόμενα εδάφη.